دولت سیزدهم در شرایطی وارد چهارمین سال از عمر خود میشود که تورم از مرز ۴۲ درصد پایینتر نیامده و رویکرد گره نزدن تحریمها به سفره مردم محقق نشد. دلار ۶۰ هزار تومانی، قطعی شدن نامزدی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و رویکرد کاغذپاره خواندن تحریمها نیز بر انتظارات تورمی سال ۱۴۰۳ افزوده است.
به گزارش سرویس اقتصاد کلان جهان صنعت نیوز، سال ۱۴۰۲ به روزهای پایانی خود رسیده اما وعده نصف شدن تورم در دو سال اول دولت سیزدهم و سپس تک رقمی شدن آن نه تنها در سومین سال از عمر دولت رییسی محقق نشد بلکه تورم از محدوده ۴۰ درصد نیز کاهش نیافت. پایان سال گذشته تورم سالیانه ۴۷.۷ درصد بود که در حال حاضر به ۴۲.۵ درصد رسیده است. عجیب آنکه دولت سعی دارد این موضوع را به عنوان دستاوردی برای خود فاکتور کند.
تورم کاهش یافت اما …
اما آنچه عملا در سال ۱۴۰۲ در سطح بازار رخ داد رشد روزافزون هزینههای زندگی مردم بود و به همین دلیل اعتماد عمومی نسبت به آمارهای اعلامی از عملکرد اقتصادی دولت توسط مرکز آمار و بانک مرکزی کاهش یافته و کمتر کسی اعداد و ارقام این دو نهاد را باور میکند.
یکی از دلایلی که باعث شده دولت از کاهش تورم سخن بگوید مقایسه آمار و ارقام با سال گذشته است. سال قبل به قدری شتاب رشد قیمتها افزایش یافته بود که مرکز آمار در اسفند ۱۴۰۱ آمار تورم را اعلام نکرد و علت آن را تکمیل فرآیند تغییر سال پایه از ۱۳۹۵ به ۱۴۰۰ دانست.
از طرف دیگر، اردیبهشت و خرداد سال گذشته به دلیل اصلاح نظام یارانهها با هدف جراحی اقتصادی و کاهش تورم، رکوردهای تورمی بعد از انقلاب توسط دولت مردمی جابهجا شد و طبیعتا با گذشت زمان میبایست از شتاب تورم کاسته شود. بنابراین مقایسه امسال با سال قبل با این استدلال که تورم از حدود ۴۷ درصد به حدود ۴۲ درصد رسیده نمیتواند دستاوردی برای دولت رییسی محسوب شود.
یکی از شعارهای رییسی در زمان انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ گره نزدن سفره مردم به موضوع برجام بود. بر این اساس دولت رویکرد خود را در سیاست خارجی از غرب به شرق معطوف کرد. امضای سند همکاری ۲۵ ساله با چین، موافقتنامه همکاری ۲۰ ساله ایران با روسیه، توافقات شانگهای و بریکس در این راستا انجام شد؛ موضوعاتی که بیشتر روی کاغذ مانده و عمدتا به دلیل تحریمهای بانکی قابلیت تحقق نیافته است.
داستان ایران و آمریکای ترامپ تکرار میشود؟
اما خبری که شاید خیلی از شنیدن آن خوشحال نشدیم پیروزی دونالد ترامپ بر نیکی هیلی و انتخاب شدن او به عنوان نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات آینده ریاست جمهوری آمریکا بود. این موضوع میتواند به افزایش فشارها به ایران منجر شود. در فاز اول نیز احتمالا اثراتی را بر قیمت ارز خواهد گذاشت.
با توجه به آنکه از دولت رییسی به عنوان دولت سوم احمدینژاد یاد میشود و ۹ تن از اعضای تیم دولت احمدینژاد در دولت سیزدهم مسئولیت دارند دیدگاه کاغذپاره دانستن قطعنامهها و تحریمهای سازمان ملل میتواند نگرانیها نسبت به تشدید تنشها بین ایران و غرب و بخصوص آمریکای پساترامپ را افزایش دهد.
انتظارات تورمی در اوج
افزایش قیمت دلار و طلا در ماههای پایانی سال جاری و رسیدن قیمت دلار از محدوده ۵۰ هزار تومان به ۶۰ هزار تومان نیز به انتظارات تورمی در سال ۱۴۰۳ دامن زده است. کسری شدید بودجه دولت و محقق نشدن ۲۲۰ هزار میلیارد تومان از درآمدهای مالیاتی نیز امیدواری نسبت به افت تورم در سال پایانی دولت مردمی را کاهش داده است.
برخی اقتصاددانان معتقدند دولت اگر تمام هم و غم خود را بر صرفهجویی بگذارد و با نگاهی درست و توسعهمحور، اولویتهای هزینهای خود را مشخص کند و بخشی از هزینههای زائد و اضافی را نپردازد هم حداقل ۳۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه در سال آینده بهوجود میآید که احتمالا همه آنها را با منابع شبکه بانکی تامین میکند که تورمزا است.
به نقل از خبرگزاری جهان صنعت نیوز،